Wednesday, August 29, 2018

Kosova dhe unë


Kosova dhe unë
Nga Erion Hiluku
 (Disa fragmente janë marrë nga novela me të njëjtin titull)
E dashurova që në takimin e parë dhe isha fëmijë akoma. Ishte e mistershme, e grabitur por e imja. Një ditë pranvere ma prezantoi xhaxhi im Pali i cili qe i gatshëm të dëgjonte fëmijët dhe t’i përgjigjej me seriozitet ҫdo pyetjeje. Shëtisnim pranë një reparti ushtarak me topa kundër ajror në oborr, të gjithë me grykët e gjata nga veriu, gjë që më bënte përshtypje. Pyeta. –Po, tha, -andej duhet të rrinë. Mbaje mend, me grykën andej mbështetet edhe pushka. –Po pse? Ai u habit si nuk e dija këtë dhe ia filloi të tregonte ngadalë, e unë këtë doja. –Po është Jugosllavia andej. Kosovën na e kanë marrë ata, -tha me vendosmëri. -Është e jona. Është e gjerë e bukur e me shtojzovalle nëpër lëndina. Kosovarët janë burra shqiptarë, të gjatë dhe trima. E di ti historinë e Isa Boletinit?... Ai vetë ishte dy metra e më tërhiqte nga dora me butesi. Fillonte një histori dashurie.      
Kaluan nja dhjetë vjet që të rritesha pak edhe unë, kur Kosova ja krisi fort.  Ishte vera e vitit 1998. Zoti deshi që të gjendesha vullnetar në Tropojë atë verë të tmerrshme, pjesë e një grupi mjekësh dhe infermjerësh të organizuar me urgjencë për të pritur njerëzit që vinin nga lufta. Kosova rridhte gjak, lumenj gjaku sa Valbona. Fëmijët qanin papushim e nënat qëndronin me zor të drobitura. Fëmijët i sillnin në krahë e të rriturit në vig. Doktor Leka jepte udhëzimet pa e hequr dot stetoskopin nga veshët e s’kishte kohë as të ndërronte dorezat.  Qindra vetëve u injektoheshin antibiotikët pa i shtrirë se s’kish vend, ndërkohë që Maurizio, një infermjer i talentuar italian përgatiste pa pushim dhjetëra shiringa. Darkave vinin të mjekoheshin ata burrat e gjatë e trima. Nuk kishim anestezi. Gjaku rridhte i kuq flakë papushim, ndërsa Doktor Leka i pastronte plagët dhe i qepte me një shpejtësi të habitshme. Asgjë nuk pipëtinte, veҫ ajri vibronte i elektrizuar. Ata shtrëngonin armët e dhëmbët dhe vetëm falenderonin me zërin e dridhur. Njërin, Leka vendosi “ta shtronte” se ishte rëndë, i plagosur, i këputur, ujë në djersë dhe nuk qëndronte dot në këmbë. E shtroi në dhomën tonë. Ne nuk e përdornim se as kohë kishim, e as të rrihej në dyshekun në dyshemenë që dridhej nga shpërthimet e obuzëve shumë afër, gjithë natën. Në mur i vura gozhdën ku do i varej terapia, e lamë e pastruam e dezinfektuam dhe i veshëm rrobat tona. Leka e mjekonte dhe vetë flinte në këmbë te dera. Quhej Enver dhe ishte nga Prishtina. Shpesh na thirrnin natën vonë, doktorin të mjekonte të plagosurit, të sëmurët. Kur një natë na thirrën se duhej rregulluar një trim, që kishte arritur i vdekur nga plagët e marra, e përtej tyre serbët e kishin tërhequr të lidhur pas tankut. Tani trupi i tij i duhej dorëzuar nënës. Leka ma kurseu tmerrin e më la të pres jashtë...
Kaluan edhe nja 10 vjet të tjera e puna e solli fatmirësisht të shkoja më në fund në Kosovë. Qe një “déjà vu” e një ëndrre të vjetër. Ishte e lumtur, e lirë, e bukur dhe e imja. Vërtet lëndinat ishin me shtojzovalle.
Megjithatë kishte edhe korba që më bezdisnin mëngjeseve. Nuk vonova shumë të kuptoja se tmerri i madh i luftës, jo vetëm që nuk ishte menaxhuar mirë, por kishte lënë pasoja të rënda. Politikanët e Kosovës ngjasonin aq shumë me të Shqipërisë, në mediokritetin e tyre. I kishin zënë karriget dhe nuk lëshonin as një grimë për të rinjtë, e kishin fshirë memorjen historike, akoma pa i rivarrosur trimat. Në bashkëpunim me të huajt i kishin hequr forcën popullit, e kishin trullosur dhe fshehur lirinë me iluzionin e një shteti të ri, të  një  Europe pa kufinj, por vetëm e vërteta dhe drejtësia janë  pa kufinj.
Pas lufte unë e imagjinoja ndryshe, unë e desha ndryshe. Por ata burrat trima që ishin të zotë të vdisnin për Kosovën, mbase nuk lanë mbrapa burra të aftë që ta qeverisnin atë në  lartësinë  e duhur. Unë desha referendum që populli ynë të bashkohej, të bëhej një i vetëm. Askush nuk e ndalon dot një popull të bëjë referendum e të bashkohet, as e drejta juridike ndërkombëtare. E kujtoja këtë bisedë, por Enverin nuk e gjeta në Prishtinë.   

No comments:

Post a Comment